Önde gelen gazetecilerin, medya yöneticilerinin ve editörlerin oluşturduğu küresel bir basın özgürlüğü ağı olan Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Türkiye’de Mezopotamya Haber Ajansı (MA) ve Jinnews’ten dört gazetecinin, 9 Ekim’de iki Kürt köylünün Türk askeri helikopterinden atıldığı iddiasının ardından tutuklanmasını kınadı.
Servet Turgut ve Osman Şiban’ın, 11 Eylül’de Türkiye’de Kürtlerin çoğunlukta olduğu doğu ili Van’da operasyon başlatan Türk askerleri tarafından gözaltına alındığı ve işkence gördüğü iddia edildi. Turgut ve Şiban, olaydan iki gün sonra Van’daki bir hastanenin yoğun bakım ünitesinde bulundu. Osman Şiban, olay sonrası hastanede Turgut ile helikopterden atıldığını söyledi.
MA muhabiri Cemil Uğur’un hastanenin hazırladığı sağlık raporuna ulaştığı ve raporun Turgut ve Şiban’ın yüksekten düştüğünü doğruladığı öğrenildi. Yerel haberler Turgut’un 30 Eylül’de hayatını kaybettiğini Şiban’ın ise travma sonrası hafıza kaybına uğradığını raporladı. Gazeteciler, olay hakkındaki iddiaları yakından takip ederek, işkence ve helikopterden atılma iddialarını hastaneden ve görgü tanıklarından topladıkları delillerle bildirdi.
Van Valiliği, 21 Eylül’de Turgut’un ilçede terörle mücadele operasyonu yürüten askerlerden kaçarken kayalık bir yerden düştüğü yönünde bir açıklama yayınladı. Açıklamada, Turgut’un şüpheli davrandığı ve tutuklamaya direndiği belirtilirken, Şiban’ın ise usule uygun gözaltına alındığını, Şiban ve Turgut’un Türkiye tarafından terör örgütü kabul edilen PKK’ya yardım etmekle suçlandığı belirtildi.
Bu olayların ardından 5 Ekim’de MA Van Bürosu ile Jinnews’te çalışan dört gazetecinin evleri polis tarafından basıldı. MA muhabirleri Adnan Bilen ve Cemil Uğur, Jinnews muhabiri Şehriban Abi ve gazeteci Nazan Sala gözaltına alındı. Yerel haberler ve gazeteci meslek grupları, gazetecilerin gözaltına alınmasının yapılan haberlerle ilişkili olabileceğini belirtti. Baskınlarda gazetecilerin kamera ve teknik ekipmanlarına el konuldu.
Dört gazeteci 9 Ekim’de “devlet aleyhine toplumsal olayları haber yaptıkları” ve “örgüt üyeliği” iddiaları ile tutuklandı.
IPI, olay üzerine dört gazetecinin de derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.
IPI Direktör Yardımcısı Scott Griffen “Mahkeme, geçen hafta tutuklanan Mezopotamya Ajansı ve Jinnews gazetecilerinin derhal serbest bırakılmalı,” dedi.
1 Ekim’de Turgut için hazırlanan anma töreni de benzer şekilde polisler tarafından basıldı. Polis, Demokratik Toplum Kongresi (DTK), Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) tarafından yapılacak açıklamanın Mezopotamya Ajansı tarafından çekiminin yapılmasını engelledi. Polisin, Mezopotamya Ajansı dışında herkesin anmayı çekebileceğini söylediği bildirildi.