Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) ve IPI Türkiye Ulusal Komitesi, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’nde Türkiye’de medyaya ve basın özgürlüğüne karşı devam eden saldırılara dikkat çeken bir kampanya başlatıyor.
Bu yıl IPI, Türkiye’de faaliyet gösteren son eleştirel mizah dergilerinden LeMan ve Bayan Yanı ile işbirliği içerisinde yalnızca gazeteciler için değil aynı zamanda Türkiye’de gerçeğe dayalı haber ve bilgiye erişmek isteyen tüm kamuoyu için daraltılan imkanlara dikkat çeken kapak sayfaları oluşturdu. Kampanyanın sloganı “Basın ve ifade özgürlüğü olmadan, halka haber ulaşmaz. Basın özgürlüğü olmadan, demokrasi olmaz,” olarak belirlendi.
💥 IPI, #Türkiye‘deki @lemandergisi & @bayanyani ile #İnsanHaklarıGünü‘ne özel kampanya başlattı
Bu kampanya ile IPI, ifade ve #basınözgürlüğüne onarılması mümkün olmayan zararlar verecek yasanın geri çekilmesini talebini yineliyor#FreeTurkeyJournalistshttps://t.co/Qubp7c5Oji pic.twitter.com/Ed3BR2dQ86
— IPI – The Global Network for Independent Media (@globalfreemedia) December 7, 2022
Son on yılda Türkiye yüzlerce gazetecinin tutuklanması, toplu davalar/kovuşturmalar, eleştirel ve bağımsız medyaya yönelik yayın yasaklarıyla birlikte uygulanan idari para cezaları, haber sitelerinin engellenmesi, içerik kaldırma talepleri, internetin kısıtlanması ve gazetecilere yönelik cezasız kalan fiziksel saldırılarla birlikte basına yönelik kapsamlı bir baskı politikası uyguladı.
2022 yılı, Türkiye için bu tablonun daha da kötüleştiği bir yıl oldu. Ekim ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden (TBMM) geçen yeni dezenformasyon yasası, çevrimiçi ve çevrimdışı bilgi akışını kontrol etmeyi amaçlamasıyla medyanın tamamen ele geçirildiğine yönelik endişeleri artırdı. Yasa, özellikle ülkede 2023 yılında yapılacak genel seçimler öncesinde özgür ifade ve bilgi edinme hakkını kısıtlama girişimi olarak değerlendirildi.
Ekim ayında IPI öncülüğünde düzenlenen ve Türkiye’deki basın özgürlüğünü konu alan misyon sırasında uluslararası basın özgürlüğü ve çeşitli gazetecilik gruplarının temsilcilerinden oluşan heyet, Türkiye’de yetkililer ve siyasi partilerle düzenlediği üst düzey toplantılarda yeni dezenformasyon yasasını ele aldı. Heyet, “yanlış bilgi” yayanlar için üç yıla kadar hapis cezası öngörmesiyle birlikte oldukça muğlak ifadelerle oluşturulan ve çeşitli medya düzenleyicilerine yeni yetkiler veren yasanın kamusal eleştiri ve kamusal tartışma alanına yönelik oluşturduğu tehditlere vurgu yaptı.
IPI bu kampanya ile Türkiye’ye, kamuoyunun bağımsız habere erişim hakkının daha fazla zarar görmemesi adına dezenformasyon yasasının geri çekilmesine yönelik çağrısını yineliyor. Yasa, ifade ve basın özgürlüğüne onarılması mümkün olmayan zararlar verme tehdidinde bulunuyor.
IPI daha önce 10 Aralık Dünya İnsan Hakları günü kapsamında 2020 yılında “Özgür Basın” ve 2021’de “Sansür gerçekleri değiştirmez” sloganlarıyla, karşı karşıya olduğu tehditler karşısında Türkiye’deki bağımsız gazeteciliğin önemini ve direncini vurgulayan kampanyalar düzenlemişti. IPI olarak, her şeye rağmen Türkiye’de kamu yararı için kaliteli gazeteciliği sürdüren ve basın özgürlüğü için mücadele eden gazetecilerin yanında olmaya devam edeceğiz.
