Uluslararası editör, gazeteci ve medya yöneticilerinin bir araya gelerek oluşturduğu global bir ağ olan Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), bugün, Türkiye’nin bağımsız iki gazetesine Basın İlan Kurumu (BİK) tarafından verilen ilan durdurma cezaları hakkında derin endişe duyduğunu belirtti.
Evrensel ve BirGün gazeteleri, dört aydır devam eden ilan durdurma cezasıyla karşı karşıya, ve BİK yönetmeliğine göre “durma kararı kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ay içinde yayınlama hakkı yeniden devam edemeyen gazetelerin” ilan yayınlama hakkı sona eriyor.
BİK, Türkiye’de resmi ilanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarına ait reklamların, gazete ve dergilerde adil şekilde dağılımı ve yayınlanmasından sorumludur. Bağımsız gazete ve medya kuruluşları için ise, kamu ilan gelirleri hayati önem taşımaktadır.
Evrensel ve BirGün’ün haberlerine göre, gazetelere uygulanan durdurma cezalarının gerekçeleri ise bir hayli keyfi ve orantısız. BİK’in raporunda, Evrensel’in ilan durdurma cezasının gerekçesi olarak, okurların toplu şekilde gazete almasının ihlal oluşturduğu ve gazetenin asgari fiili satış şartını gerçekleştiremediği iddiası yer aldı. BirGün ise makalelerde kullanılan görsellere doğru ve yeterli kaynak gösteremediği sebebiyle ilan durdurma cezası aldı.
Bir diğer bağımsız gazete Cumhuriyet ise, Aralık ayında yayımlanan bir köşe yazısında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’ye düzenlenen operasyonuna karşı çıkıldığı iddiası ile 17 günlük ilan ve reklam kesme cezası almıştı.
Ağustos ayında Basın İlan Kurumu Müdürlüğü’ne atanan Rıdvan Duran, IPI ile gelecek hafta toplantı talebini kabul etti. IPI’ın öncülük ettiği toplantı heyetinde aynı zamanda Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) ve Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) temsilcileri yer alacak. Toplantının amacı BİK ile bir diyalog başlatarak, kamu ilan ve reklam gelirlerinin dağılımında benimsenen kriterlerin görüşülmesi olacak.
IPI Türkiye Program Yöneticisi Oliver Money-Kyrle, “BİK ile görüşmemiz bizler için son derece önemli,” dedi. “Bağımsız gazetelerin ilan ve reklam yayınlama hakkının sona erme tehlikesi, medya sektörüne ve dahası Türkiye demokrasisine büyük ölçüde zarar verecektir.”
BİK ile toplantıyı takiben IPI, 7 Şubat, saat 11.00’de TGS Akademi binasında Evrensel ve BirGün yöneticileri ile ortak bir basın konferansı düzenleyecek. Basın konferansında, gazetelere uygulanan ilan durdurma cezası ve BİK ile olan toplantının notları paylaşılacak.