Gazeteciler, medya yöneticileri ve editörlerden oluşan küresel bir basın özgürlüğü ağı olan Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), TELE 1 kanalının genel yayın yönetmeni Merdan Yanardağ’ın tutuklanmasını kınıyor. Yanardağ, bir haber programında PKK lideri Abdullah Öcalan’ın tutukluluk şartlarını eleştirdiği için gözaltına alınmıştı. Türkiye yetkililerini, ifade özgürlüğü kapsamında kamuoyuna görüşlerini açıkladıkları için gazetecileri cezalandırmaya son vermeye ve Yanardağ’ı bir an önce serbest bırakmaya çağırıyoruz.
Merdan Yanardağ, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın TELE 1 TV’de Yanardağ’ın sunuculuğunu yaptığı 20 Haziran tarihli haber bültenine ilişkin başlattığı soruşturma kapsamında İstanbul Emniyet Müdürlüğü – Terörle Mücadele Şube ekipleri tarafından 26 Haziran’da gözaltına alınmıştı. Savcılık, Yanardağ’ın “suçu ve suçluyu övmek” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarıyla tutuklanmasını talep etti. Yanardağ, 27 Haziran’da tutuklandı.
Söz konusu programda Yanardağ, iktidar partisi AKP’nin Diyarbakır milletvekili Galip Ensarioğlu’nun Türkiye’de uzun yıllardır devam eden Kürt sorununun çözümü için Türkiye hükümeti ve PKK arasında 2009 yılında başlayan ve 2015 yılında sona eren “çözüm sürecine” yönelik yaptığı yorumları eleştirmişti. Programın bir bölümünde Yanardağ, hapisteki PKK lideri Abdullah Öcalan’a yönelik, 2016 yılından bu yana devam eden tecrit uygulamasını da eleştirmiş ve bu uygulamanın “hukuk dışı olduğunu ve kaldırılması gerektiğini” söylemişti. Yayının ardından AKP İzmir milletvekili Mehmet Ali Çelebi, Yanardağ’ın yayın sırasında Öcalan’a yönelik tecrit hakkında söylediği sözleri sosyal medya hesabından paylaştı. Aynı akşam Türkiye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Yanardağ’ın yayında Öcalan’a yönelik tecrit hakkında sarfettiği sözler sebebiyle TELE 1 hakkında inceleme başlatıldığını açıkladı.
Yayından sonra konuşan Yanardağ, sözlerinin çarpıtıldığını söyleyerek şu ifadeleri kullandı: “Ben demokratik bir ülkede infaz yasasının nasıl olması gerektiğini ve bu nedenle tecridin kaldırılması gerektiğini söyledim. Yoksa kimseyi övmek ya da yermek değil bu. Bir de AKP’nin yeni bir çözüm süreci başlattığını, eskisi gibi ihanetle sonuçlanabileceğini söyledim. Yani burada bir AKP eleştirisi var. AKP eleştirisi ve AKP’nin siyasi ikiyüzlülüğü var.”
2023 yılının başından bu yana hakkında iki ayrı soruşturma başlatılan Yanardağ, daha önce kaleme aldığı bir yazı sebebiyle Nisan ayında da 7 ay 15 günlük hapis cezasına çarptırılmıştı. Ayrıca Yanardağ’ın sahibi olduğu TELE 1 kanalı, Yanardağ’ın yorumları gerekçe gösterilerek 2023 yılında şu ana dek dört kez RTÜK cezalarının hedefi oldu.
IPI, Merdan Yanardağ’ın bir an önce serbest bırakılmasını ve hakkındaki tüm suçlamaların düşürülmesini talep ediyor. İfade özgürlüğü, gazetecilerin ve bütün vatandaşların kamuyu ilgilendiren konularda fikir beyan etme hakkını korumaktadır. Bu koruma, yetkililerin “şok edici” veya “rahatsız edici” bulabilecekleri görüşleri de kapsar. Türkiye, gazetecilik faaliyetlerini yürütürken görüşlerini ifade ettikleri için gazetecileri cezalandırmaktan vazgeçmelidir.
