IPI Özgür Sohbetler: Türkiye podcast serisinin beşinci bölümü yayında!
Podcasti hazırlayan Cansu Çamlıbel serinin beşinci bölümünde tanınmış akademisyen ve siber haklar uzmanı Yaman Akdeniz ile Türkiye’nin çok tartışılan yeni sosyal medya düzenlemesini tartıştı. Temmuz 2020’de kabul edilen yeni sosyal medya yasası, sosyal medya platformlarına büyük yükümlülükler ve yasal sorumluluklar getiriyor. Yasa, Erdoğan hükümetinin çevrimiçi ortamlardaki içeriği sansürleyerek ifade özgürlüğünü ve gazeteciliği büyük riske atması adına yeni bir araç olarak görülüyor.
Aynı zamanda bu platformlarda:
Türkiye’de medya ve artık daha çok da sosyal medya, hayatın her alanında dilin yeniden üretildiği ve sosyal medya ekosisteminde üretilen bu dil üzerinden toplumsal uzlaşma ya da kutuplaşmaların mümkün olabildiği son alanlardan biri. Sosyal medyadaki varlıklarına büyük ölçüde itimat eden bağımsız medya kuruluşları, çok sayıda kısıtlamaya ve devlet kaynaklı tacize rağmen haberleri kamuoyuna ulaştırmaya çalışıyor. Ancak yeni yasa, çevrimiçi haber ve bilgi için kullanılan bu alanı kısıtlayacak. Yabancı sosyal medya platformlarının, Türk yetkililerinden gelen içerik kaldırma taleplerini yerine getirmek için Türkiye merkezli temsilciler ataması beklenecek.
Bu bölümde Akdeniz, kanunun genel bir çerçevesini veriyor ve yasanın aslında “yeni” olmadığının altını çiziyor, bunun aslında Türkiye’nin interneti düzenleme çabalarını başlatan 2007 tarihli bir yasasının bir uzantısı olduğunu vurguluyor. Akdeniz, “Yeni düzenleme, Türk yargı sisteminin bir parçası haline gelme tehlikesi taşıyor,” dedi.
Sunucu Çamlıbel, bu büyük teknoloji şirketlerinin, yasaya nasıl cevap vereceklerine karar verirken Türkiye’de ifade özgürlüğü için son özgür alan olan çevrimiçi platformları insanlara en başta sağlama motivasyonlarını hatırlayacaklarını umduğunu belirtti.
Sohbette değinilen konu başlıklarından bazıları şöyle:
- Yeni sosyal medya yasasının, sosyal medya kullanıcısı gazeteciler, aktivistler ve toplumun diğer üyeleri için ne anlama geldiğine dair genel değerlendirme
- Yasanın büyük teknoloji şirketlerine getirdiği yasal ve sosyal sorumluluklar
- Sosyal medya platformları için olası sonuçlar ve yanıt olarak neler beklendiği
- Twitter gibi büyük teknoloji şirketlerinin ülkelerden gelen engelleme taleplerine cevap verirken göz önünde bulundurduğu kriterler ve standart prosedür
- Almanya’nın sosyal medya yasası ile Türkiye’deki versiyonunun karşılaştırılması
- Sosyal medya ağlarının yönetmeliğe uyması halinde bağımsız haber medyası için sonuçları
- Yasanın, sosyal medyayı yoğun bir şekilde kullanan ve bundan en çok faydalanan hükümet ve destekçileri için etkileri
IPI Özgür Sohbetler podcast serisi hakkında:
Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Türkiye’ye özel yeni podcast serisi IPI Özgür Sohbetler‘i duyurmaktan gurur duyuyor. Özgür Sohbetler, basın ve ifade özgürlüğü, kaliteli gazeteciliğin geleceği üzerine önemli konuları zamanlı sohbetlerle dinleyiciye ulaştırmayı hedefleyen yeni bir platformdur. Bu podcast serisinde, Türkiye’nin en güvenilir gazeteci, editör ve uzmanlarının birinci ağızdan görüş ve hikayelerini dinleyecek, hem yerel hem uluslararası dinleyici kitlesi için hazırlanmış önemli mesleki konular hakkında yorum ve analizlerine erişebileceksiniz. Bölümler Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde yayımlanacaktır.
Türkiye’de bağımsız gazetecilik büyük baskı kıskacındayken, mesleği icra edenler halkın haber alma hakkı için mücadelesine ve karşılaşılan yeni zorluklara karşı yeni yöntemler bularak mesleklerini sürdürmeye devam ediyor. Özgür Sohbetler ile birinci ağızdan onların hikayelerini dinleyin.
IPI Özgür Sohbetler, Duvar English haber sitesinin genel yayın yönetmeni ve IPI Türkiye Ulusal Komite üyesi Cansu Çamlıbel tarafından hazırlanıp sunuluyor. Duvar’a katılmadan önce Çamlıbel Hürriyet gazetesinin Washington D.C. muhabirliğini üstlenmişti.
Yaman Akdeniz ile bölümden öne çıkanlar:
- “Türkiye, 5487 erişim engelleme talebi ile dünya şampiyonu.”
- “Artık yargı, içerik sağlayıcılardan ve haber kuruluşlarından sunucularından içerik kaldırmalarını isteme hakkına sahip. Ayrıca, sosyal medya platformlarından sosyal medya hesabını kaldırma veya tamamen kapatma talebinde bulunabilir.”
- “Hukukun üstünlüğünün olmadığı ve yargının bağımsız olmadığına dair ciddi iddiaların olduğu Türkiye gibi bir ülkede, sosyal medya temsilcisi bulundurmak ve ofis açmak bu şirketler için büyük zorluk yaratacaktır.”
- “Burada ofis açıp açmamalarının kararı sadece ticari ihtiyaçlara dayanamaz. Bu platformların insan haklarını, veri gizliliğini ve ifade özgürlüğünü hesaba katması gerekiyor. Bilgiye erişim sorunları, sosyal medya platformları tarafından verilecek karara etki etmesi gerekiyor.”
- “Bu şirketler Türkiye’de ofis açarsa, bir sonraki çağrı Azerbaycan, Kırgızistan ve Türkmenistan gibi insan hakları bakımından ciddi endişelerin olduğu ülkelerden gelecektir.”
- “Alman [sosyal medya] yasası otoriter rejimlere ilham veriyor. Tüm akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları bu yasa çıktığı zaman protesto etmişlerdi. Türkiye versiyonu bunun on katı daha kötü.”
IPI Özgür Sohbetler: Türkiye podcast serisinin geçmiş bölümlerine buradan ulaşabilirsiniz.
